Terespol: Taktyczny sprint przed nową kadencją

Zazwyczaj raporty o stanie gmin ukazywały się na przełomie maja i czerwca, a radni głosowali nad wnioskami o udzielenie absolutorium i wotum zaufania wójtowi pod koniec czerwca.

To obecne terespolskie przyspieszenie pod koniec kadencji samorządowej krytykują dotychczasowi radni opozycyjni, których komitet KWW Mieszkańcy Mieszkańcom w nowych wyborach zwyciężył i zdobył większość w Radzie.

Podejrzewają ukryte przyczyny

– Ostatnie działania wójta, polegające na zwoływaniu po wyborach posiedzeń komisji i sesji Rady Gminy znacznie przed ustalonymi terminami, budzą moje poważne obawy. Interpretuję to jako próbę wykorzystania kończącej się kadencji "starej" Rady, która ma większość z komitetu wójta, do szybkiego przegłosowania kluczowych dla niego uchwał, takich jak rozpatrzenie sprawozdania, udzielenie absolutorium, czy do dyskusji o raporcie o stanie gminy – tak ocenia sytuację dotąd opozycyjny radny Łukasz Dragun. 

Startował w wyborach jako kontrkandydat wójta. Obecny pośpiech ocenia jako niepokojący i niezwykły.

Także jego kolega, radny Gabriel Gryciuk, nie kryje zdumienia i zaskoczenia.

– Nie rozumiem takiego nagłego przyspieszenia. Wcześniej wszystko było przygotowywane na ostatnią chwilę. Raport pojawił się we wtorek, więc niewiele jest czasu na zapoznanie się z nim, o analizie już nie wspomnę. Jeżeli wszystko jest tak, jak należy, to podobnie jak obecna Rada, tak też i nowa zaakceptowałaby stan rzeczy. Takie nagłe przyspieszenie, moim zdaniem, nastręcza dodatkowych pytań i powoduje szereg wątpliwości. Coś w tym może być ukrytego... – zaznacza Gabriel Gryciuk.

Krzysztof Iwaniuk, terespolski wójt, tłumaczy, że nie ma ukrytych intencji.

– To nic nadzwyczajnego, że kończąc kadencję, przygotowujemy sesję absolutoryjną. W środę podczas zebrania członków zarządu Związku Gmin Wiejskich RP dowiedziałem się, że także u nich podobnie już podsumowywany jest rok 2023. W grudniu zaczęliśmy w naszej gminie przygotowywać raport – wyjaśnia wójt.

Radny Łukasz Dragun nie jest przekonany o celowości nagłego organizowania sesji absolutoryjnej.

– Takie posunięcie można uznać za wyraz braku pewności ze strony wójta co do jakości i przejrzystości jego dotychczasowej pracy – ocenia i zapowiada, że przyszła nowa Rada rozważy możliwość dokładnego zbadania dokumentów gm. Terespol z ostatnich lat.

Raport prawie idealny 

Obecny raport o stanie gminy Terespol za 2023 r. ma 73 strony (nieco krótszy od ubiegłorocznego). Jest to dokument przejrzysty, ilustrowany wieloma fotografiami, wzbogacony o wykresy i ramki.

Zawiera wiele informacji, m.in. o inwestycjach, szkolnictwie, kulturze i sporcie, a także o realizacji programów i uchwał rady w 2023 r. Opisuje niepokojącą sytuację demograficzną w  gminie. W minionym roku ubyło tam ponad 100 mieszkańców. 

W stosunku do roku ubiegłego o 2,78 proc. spadła liczba uczniów w szkołach podstawowych i o 11,98 proc. liczba wychowanków przedszkola. W 14 wsiach nie urodziło się żadne dziecko. Tylko w Lebiedziewie było o wiele lepiej: na trzy zgony przypadło sześć urodzeń dzieci.

W raporcie pojawiają się krzepiące informacje o wykonanych dochodach, pozyskanych dużych dotacjach oraz o pokaźnej nadwyżce operacyjnej w wysokości 10,6 mln zł. Wiadomości o licznych i cennych inwestycjach nie zawierają precyzyjnych danych, dlaczego niektóre z nich nie zostały wykonane w minionym roku w zaplanowanej wielkości i następnie przesunięte na 2024 r. Brakuje określenia, w jakiej wysokości wykonano plan inwestycji. Jest to taktyka często stosowana w samorządach.

Krzysztof Iwaniuk, wójt gm. Terespol Nie jest to błyskawiczne zwołanie sesji. Naturalne jest, że Rada, która uchwalała budżet, powinna rozliczyć wójta z jego wykonania. Pojawią się nowi radni, którzy nie uchwalali budżetu na 2023 r. Przy zakończeniu kadencji trzeba się pożegnać. Sztuczne jest przerzucania absolutorium i wotum zaufania na następną kadencję. Z nową Radą będzie uchwalana nowa strategia, będą nowe wyzwania.

Radny Gabriel Gryciuk Takie przyspieszenie raportu - to jest strach przed nie wiem czym. Na posiedzeniu komisji zadałem pytanie o odpowiedź na uwagi Regionalnej Izby Obrzachunkowej i się okazuje, że to nie jest ważne. A co w przypadku, kiedy RIO podtrzyma swoje uwagi i się okaże, że jednak z postulowanymi dopłatami do obiadów rodzice mieli rację? Nie będzie to podrzucenie kukułczego jaja nowej Radzie? A może wójt przypomniał sobie, do czego jest Rada, jakie ma zadania itp., a nowa rzeczywistość jest dla niego nieznana?

Radny Łukasz Dragun Gdyby wójt był przekonany o swojej dotychczasowej efektywnej działalności i przejrzystości zarządzania, nie obawiałby się, że nowo wybrana Rada, która ma większość z naszego komitetu, podejmie działania niekorzystne dla niego. Taki pośpiech w podejmowaniu decyzji, jak to ma miejsce obecnie, rzadko kiedy świadczy o dobrych intencjach i może nasuwać podejrzenia o nieprawidłowości. Argument, że radni, którzy tworzyli budżet, powinni również rozpatrywać jego wykonanie, wydaje się mało trafny w sytuacji, gdy ustawa i dobre praktyki samorządowe przewidują odpowiednie terminy na tego typu działania. Zawsze stosowaliśmy się do tych terminów, a obecny pośpiech jest niepokojący i niezwykły. W związku z tym, jako nowo wybrani radni, powinniśmy podjąć wszelkie działania, aby dokładnie zbadać i przeanalizować dokumenty z poprzednich lat.

Ostatnia sesja
Posiedzenie XXXIV, czyli ostatniej w tej kadencji sesji Rady Gminy Terespol odbyło się 30 kwietnia o godz. 13 w budynku UG Terespol, pl. Ryszarda Kaczorowskiego 1 w Kobylanach. Radni mieli podjąć uchwały m.in. w sprawie udzielenia wotum zaufania i absolutorium za rok 2023 wójtowi gminy Terespol. Więcej informacji w najbliższym numerze Wspólnoty Bialskiej.

Autor tekstu: Marek Pietrzela