Historyczne inwestowanie prezydenta Michała Litwiniuka. Bialski budżet wspierany przez UE i obligacje

Po raz pierwszy od lat najważniejsza sesja budżetowa nie zawierała niespodziewanych wniosków. Teraz prezydent Michał Litwiniuk ma zdecydowaną większość w Radzie Miasta i ma swój system zamknięty, gwarantujący komfort rządzenia.

Nawet radni z innych klubów podkreślali, że prezentacja budżetu przez prezydenta była dobra. Jak przed rokiem, także w ubiegłą środę Michał Litwiniuk podkreślał, że jest to kolejny projekt budżetu oparty na idei zrównoważonego rozwoju miasta. Przez kilkadziesiąt minut omawiał głównie wydatki. Na początku jednak wspomniał, że trzeba było podjąć trudne decyzje dotyczące podnoszenia podatków i opłat lokalnych, aby zrealizować inwestycje i inne wydatki odpowiedniej jakości.

Aż 302 mln zł na oświatę

– Nie moglibyśmy wesprzeć tak licznych środowisk ze szczególnymi potrzebami: korzystających z pomocy społecznej, osób z określonymi trudnościami, wymagających wsparcia zdrowia, dzieci i młodzieży, a także kultury – wyliczał. Następnie wymieniał wielomilionowe wydatki: oświata, wychowanie i opieka – razem 302 mln zł, w tym wynagrodzenia i składki 197,2 mln zł oraz dotacje do szkół i placówek niepublicznych 72,7 mln zł.

Na pytanie radnej Krystyny Beń (komitet prezydenta) o to, ile miasto dopłaca do subwencji na oświatę, skarbnik Marta Mirończuk odpowiedziała, że w obecnym roku z budżetu Białej Podlaskiej dokłada się 75 mln zł, ale w 2025 r. po podwyżkach będzie to 90 mln zł.

Prezydent podkreślił, że szkoły to nie tylko ponad 10 tys. uczniów, ale też ponad 1 tys. etatów nauczycielskich i niemal 500 etatów niepedagogicznych.

Na MOPS ma trafić 54,5 mln zł, w tym 23,7 mln zł to fundusz alimentacyjny. Na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego miasta planuje się wydać 14,2 mln zł, w tym na Bialskie Centrum Kultury 5,5 mln zł i Miejską Bibliotekę Publiczną 5,8 mln zł. Komunikacja miejska pochłonie 11 mln zł.

Bywają też rozczarowania

Jako historyczne wydarzenie uznał Michał Litwiniuk budowę obwodnicy wschodniej I etap. Zapowiedział, że w maju 2025 r. firma z Gdańska ma przygotować projekt, a do końca 2025 r. zostanie wyłoniony wykonawca rozpoczynającej się do krajowej "dwójki" drogi z dwoma wiaduktami nad ul. Sidorską i torami, prowadzącej do garnizonu wojskowego. Jej realizacja potrwa do 2027 r. Niestety, Sejmik Województwa Lubelskiego nie poparł wniosku m.in. radnego Wojciecha Sosnowskiego o rozpoczęcie projektowania II odcinka tej obwodnicy od strony wsi Lisy, zgodnie z przebiegiem drogi wojewódzkiej.

Prezydent wyjaśnił, że wiele komplikacji w przebiegu bialskich inwestycji spowodował projektant, który nie wywiązał się z umów i nie przygotował projektu dotyczącego m.in. przebudowy ul. Akademickiej.

Dziesiątki milionów z UE

Michał Litwiniuk ujawnił, że w nieodległej perspektywie liczy na uzyskanie ponad 55 mln zł z funduszy unijnych dla Polski Wschodniej .

– Byliśmy w pierwszej piątce miast Polski, które sięgnęły po te środki. Dzięki temu będą możliwe do wykonania zadania na prawie 86 mln zł, m.in. zakup 12 zeroemisyjnych autobusów ze stacjami ładowania, farmą fotowoltaiczną na dachu budynku i magazynem energii – zaznaczył.

Prezydent planuje w 2025 r. uruchomić strefę płatnego parkowania, co będzie kosztować ok. 2 mln zł. Naczelnik Wydziału Dróg Renata Tychmanowicz wyjaśniła, że około marca z radnymi zostaną omówione stawki, obszary i parkingi strefy, aby pod koniec roku zaczęła już funkcjonować właśnie sfinansowana z funduszy UE dla Polski Wschodniej.

Podkreślił, iż miasto złożyło także wiele innych projektów do funduszy unijnych, mają one bardzo dobre oceny i prawdopodobnie uzyskają dofinansowanie.

Michał Litwiniuk powiedział również, iż dzięki prawidłowo wykonanym audytom, z funduszy UE już jest zagwarantowanych aż 30 mln zł na termomodernizację kilkunastu budynków użyteczności publicznej, głównie oświatowych (nie może skorzystać tylko SP nr 4 ze względu na ochronę konserwatorską). Zapowiedział, że już jesienią może być oddany do użytku żłobek dla 75 "milusińskich", a na tę inwestycję z funduszy unijnych z KPO trafiło aż 5,6 mln zł. Ponad 5 mln zł ma kosztować też mała hala sportowa przy SP nr 1, realizowana dzięki pozyskaniu 3,55 mln zł od ministra sportu i turystyki.

Wyjątkowo w tym roku dyskusja nad przyszłorocznym budżetem nie budziła emocji, jak to było w latach minionych.

 Radni PiS niezadowoleni

Dariusz Litwiniuk, przewodniczący klubu PiS, jednak dystansował się od poparcia tego projektu budżetu na 2025 r.

– Mieszkańcy stwierdzają, że koszty życia w Białej Podlaskiej są ogromne. W budżecie zawarte są podwyżki. Klub PiS nie będzie głosować przeciw budżetowi, wstrzyma się od głosowania. Nie możemy się podpisać pod tym budżetem. Pojawia się deficyt. Niepokoi nas dynamika wydatków, które nie pokrywają się z dochodami. Całe szczęście, że zaciągamy emisję obligacji, a nie kredyty – mówił.

Także radny PiS Stanisław Nikołajczuk żałował, że prezydent nie wykorzystał wielu wniosków PiS przy konstruowaniu budżetu na 2025 r.

W trakcie dyskusji radny Adam Chodziński (z własnego komitetu) nie ujawnił, jak zagłosuje, ale nie szczędził pochwał:

– Czuję satysfakcję i wiem, że budżet jest ogromnym wyzwaniem. Chciałbym więcej środków, za mało jest, by spełnić oczekiwania nas wszystkich – mówił i zapytał z troską o to, czy będzie budowana ul. Ceglana.

– Ceglana jest zaprojektowana, mamy na nią zabezpieczone 2 mln zł – odparł prezydent.

Aż 14 radnych z klubów Michała Litwiniuka i Adama Chodzińskiego poparło w głosowaniu budżet prezydenta na 2025 r. Tylko 8 radnych PiS wstrzymało się od głosu.

Tak, jak zapowiadaliśmy w listopadzie, ówczesne wielkości budżetowe jeszcze się zmieniły. Prezydent wprowadził autopoprawki i budżet po stronie wydatków wzrósł jeszcze o 6 mln zł do 694,1 mln zł (o tyle poszły w górę wydatki majątkowe), a po stronie dochodów o 2 mln zł do 623,5 mln zł. Planowany deficyt wzrósł o prawie 700 tys. zł do ok. 70,6 mln zł. 

Także na sesji budżetowej radni jednogłośnie przyjęli uchwałę o wyemitowaniu obligacji miejskich w 2024 r. na 32,4 mln zł i w 2025 r. na 74,6 mln zł. Ma to pozwolić zachować płynność finansową miasta i gwarantuje bezpieczną spłatę całego zobowiązania. 

Dopiero w marcu 2026 r., po podliczeniu 2025 r., okaże się, jak wykorzystano ten budżet.