reklama

Zimy stulecia w Historii Polskiej meteorologii

Opublikowano:
Autor:

Zimy stulecia w Historii Polskiej meteorologii - Zdjęcie główne
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

KulturaSpecjalnie dla państwa przygotowaliśmy zestawienie zim, które zapisały się w Historii Polskiej meteorologi.

Luty 1929

Zapisał się jako najzimniejszy w historii meteorologii w Polsce – przyniósł nawet 40-stopniowe mrozy, zaś średnie temperatury tego miesiąca oscylowały w przedziale od –13 °C do –16 °C. Najniższe temperatury jakie zanotowano 10 lutego: –40,6 °C w Żywcu, –40,4 °C w Olkuszu, –40,1 °C w Siankach. Silny mróz spowodował duże zakłócenia w komunikacji kolejowej z powodu pękania szyn, co spowodowało m.in. poważny problem z dostawami węgla. Do wielu budynków w miastach nie docierała woda z powodu pękania wodociągów. Port morski w Gdańsku zamarzł, a dwa statki zostały uwięzione w lodzie na wodach Zatoki Gdańskiej. Od 13 lutego zawieszono zajęcia we wszystkich szkołach w Krakowie, nawet wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim. Poza tym 9 lutego w Olecku zanotowano najniższą temperaturę na obecnych ziemiach polskich. Termometr na wówczas niemieckiej stacji meteorologicznej pokazał –42,0 °C. Oprócz tego ten miesiąc przyniósł wiele innych lokalnych rekordów zimna, np. –33,1 °C w Krakowie (10 lutego). Odchylenie średniej temperatury lutego dla obszaru całej Polski (w obecnych granicach) wyniosło aż 11,4 °C poniżej średniej z lat 1961–1990, wahając się od ok. 7 °C w Karkonoszach do ponad 12,5 °C w pn.-zach. części Wyżyny Lubelskiej i w okolicach Krakowa. Średnia temperatura zimy 1928/29 wyniosła w Warszawie –7,8 °C. Zima 1928/29 była nie tylko wyjątkowo mroźna, ale i śnieżna. Pierwsze opady śniegu w obszarach podgórskich wystąpiły w pierwszej połowie października, zaś na większości obszaru Polski na przełomie listopada i grudnia. Stała pokrywa śnieżna utrzymywała się bez przerwy od początku grudnia do połowy kwietnia, a jej grubość w okresie od stycznia do marca wahała się od 20–60 cm na nizinach do 100 cm i więcej w obszarach podgórskich. Największą grubość (267 cm) zmierzono 9 kwietnia w rejonie Morskiego Oka.

Zima 1939/1940 

Najmroźniejsza zima w czasie II wojny światowej. Zaczęła się ona w połowie grudnia. W styczniu panowały silne mrozy. 11 stycznia 1940 r. w Siedlcach zanotowano najniższą oficjalną temperaturę w historii polskiej meteorologii –41,0 °C.

Zima 1962/1963 

Ciężka zima utrzymywała się przez dwa miesiące – styczeń i luty. W Polsce zamknięto większość szkół, kin, teatrów i muzeów. Wstrzymywano lub ograniczano produkcję w fabrykach, tak z powodu braku energii elektrycznej, paliw i ciepła, jak i z powodu braku pracowników, z których wielu nie mogło dojechać do pracy. Panował silny mróz, opady śniegu były bardzo znaczne, a codziennie na wiele godzin wyłączano prąd. Zaopatrzenie sklepów, które także przy sprzyjającej pogodzie było w tamtych czasach bardzo słabe, jeszcze bardziej zostało ograniczone, tak że brakowało podstawowych artykułów. Składy opału oblegane były przez tłumy ludzi chcących kupić cokolwiek nadającego się do ogrzewania mieszkań, nawet trudny do wykorzystania w domowym gospodarstwie miał węglowy. Na terenach kolejowych wzdłuż torów grupki najuboższych zbierały węgiel, zrzucany przez obsługę parowozów z tendrów w czasie zjazdu do parowozowni. Fale śnieżyc, które wystąpiły na początku stycznia i na początku lutego, niemal zupełnie sparaliżowały transport drogowy i kolejowy, zwłaszcza w południowej części kraju. W końcu lutego wystąpiły silne mrozy: 28 lutego odnotowano w Krakowie –28 °C, w Nowym Targu –35 °C, w Jabłonce –38 °C, w Rzeszowie zanotowano –35,8 °C.

tb_1326287371clipboard01-589cx205

 

Zima 1978/1979

Ta zima była wyjątkowo śnieżna. Od godzin nocnych z 27 na 28 grudnia rozpoczął się napływ mroźnej masy powietrza z północy, co spowodowało, że występujące wówczas opady deszczu zaczęły stopniowo przechodzić w opady śniegu z deszczem i śniegu oraz nasilać się. Towarzyszył im silny wiatr, powodujący szybkie tworzenie się zasp.Chłodny front atmosferyczny przemieszczał się stopniowo na południe, a śnieżyce i gwałtowny spadek temperatury z wartości dodatnich do kilkunastu stopni poniżej zera obejmowały kolejno Polskę Północną (28–29 grudnia) i Centralną (29–30 grudnia). Najpóźniej dotarły na Dolny i Górny Śląsk (30 grudnia) oraz Podkarpacie (30–31 grudnia). Rekordowo wysoką pokrywę śnieżną odnotowano: w Suwałkach (84 cm, 16 lutego), Łodzi (78 cm, 2 lutego), Warszawie (70 cm, 31 stycznia), Chojnicach (60 cm, 19 lutego), Szczecinie (53 cm, 19 lutego), Kole (46 cm, 26 lutego), Kielcach (39 cm, 2 lutego) i Poznaniu (29 cm, 20 lutego[17]. Od 1 stycznia 1979 roku cały kraj był już sparaliżowany przez zaspy i kilkunastostopniowy mróz. Z dniem 1 stycznia wojewoda gdański wprowadził na terenie województwa stan klęski żywiołowej. W kolejnych dniach wskutek zakłóceń w transporcie zaczęło brakować surowców energetycznych. Zamarznięte zwrotnice kolejowe i popękane w wyniku mrozów szyny spowodowały, że transporty węgla do elektrociepłowni docierały wyjątkowo rzadko, a rozmrażanie tych, które udało się dowieźć, było bardzo utrudnione. Do odśnieżania torów i dróg skierowano wojsko wyposażone w ciężki sprzęt (m.in. czołgi, które gąsienicami zrywały z dróg grubą warstwę zmrożonego i zbitego śniegu). W większości miastkomunikacja miejska nie funkcjonowała wcale lub działała w bardzo ograniczonym stopniu. Transport międzymiastowy również funkcjonował bardzo źle. Autobusy w niektórych okolicach jeździły w „tunelach” wykopanych w śniegu. Ówczesny minister oświaty i wychowania Jerzy Kuberski podjął decyzję o wstrzymaniu powrotu z zimowisk dzieci i młodzieży. Duży mróz i zamarznięty grunt były także pośrednimi przyczynami wybuchu gazu w Rotundzie PKO w Warszawie w dniu 15 lutego 1979 roku. W Polsce ta zima nie przyniosła wyjątkowo mroźnych miesięcy, z wyjątkiem głównie północno-wschodniej części kraju, gdzie były 30-stopniowe mrozy oraz bardzo niskie średnie temperatury.

Zima 1986/1987

Głównie zapamiętana za sprawą stycznia 1987 roku, jednego z najzimniejszych miesięcy w historii polskiej meteorologii. W wielu miejscach Polski ten miesiąc miał średnią temperaturę poniżej –10 °C (np. w Białymstoku –15,1 °C. W wielu miejscach wystąpiły 30-stopniowe mrozy, np. –34,6 °C w Białymstoku (30 stycznia), –33,9 °C w Kielcach (8 stycznia), –32,2 °C w Lublinie (stacja lotniskowa, 8 stycznia), –31,0 °C w Rzeszowie (stacja lotniskowa, 14 stycznia), –31,0 °C w Warszawie (stacja lotniskowa, 8 stycznia), –30,3 °C w Łodzi (30 stycznia), –30,0 °C w Olsztynie (7 stycznia), –30,0 °C w Szczecinie (14 stycznia). Wystąpił też rekordowo wysoki poziom pokrywy śnieżnej: 87 cm w Bielsku-Białej (8 stycznia).

Zima 1995/1996

Była to najdłuższa zima w XX wieku. Długość dni z pokrywą śnieżną wyniosła do 137 dni (od połowy listopada do połowy kwietnia), w jej trakcie występowały też obfite opady śniegu (wysokość pokrywy śnieżnej do 48 cm).

Zima 2005/2006

W efekcie utrzymywania się 30-stopniowych mrozów doszło do zamykania szkół (384 w woj. lubelskim), liczne kursy odwoływane przez MPK (10 linii w Lublinie) i PKS (30 połączeń w Lublinie, 40 w Zamościu) z powodu zamarzania paliwa i uszkodzeń akumulatorów, instalacji elektrycznych i układów hamulcowych. Największe mrozy były pomiędzy 21 a 24 stycznia 2006 roku. Najniższa oficjalna temperatura wystąpiła 23 stycznia 2006 roku w Sulejowie (–32,1 °C, przy gruncie –36,5 °C) . 22 stycznia odnotowano również bardzo niskie temperatury w województwie opolskim.(-31,2 °C, przy gruncie – 36,1 °C)0002SB82NM77DACU-C116-F4

Zima 2009/2010

W drugiej połowie stycznia wystąpiły 30-stopniowe mrozy, np. –30,3 °C w Zamościu (26 stycznia 2010 r.). Według klasyfikacji warunków termicznych styczeń 2010 okazał się na większości terytorium Polski miesiącem ekstremalnie chłodnym z ujemnym odchyleniem średniej miesięcznej temperatury od ok. 1 °C na krańcach pd.-zach. do ok. 7 °C w pn.-wsch. części kraju. Według tej samej klasyfikacji luty był miesiącem lekko chłodnym (w górach chłodnym). Zima ta również cechowała się obfitymi opadami śniegu (w połowie lutego wysokość pokrywy śnieżnej wyniosła w Tomaszowie Lubelskim 70 cm). 9 i 28 stycznia doszło w południowej Polsce z powodu obfitych opadów śniegu i silnych wiatrów do uszkodzeń linii energetycznych, czego skutkiem było pozbawienie niektórych miejscowości prądu na kilka tygodni. W przeważającej części obszaru Polski odchylenie średniej temperatury zimy wyniosło od 2 do 3 °C poniżej średniej z lat 1971–2000, w części północnej lokalnie przekroczyło 3 °C, a według klasyfikacji warunków termicznych zapisała się ona jako bardzo chłodna. Suma grubości pokrywy śnieżnej przekroczyła normę wieloletnią z okresu 1971–2000 na większości obszaru Polski ponad trzykrotnie, a na krańcach zachodnich nawet sześciokrotnie. Najbardziej śnieżny był luty – duże obszary Pojezierza Pomorskiego,Mazur i Mazowsza znalazły się w najwyższej klasie śnieżności (sezon wyjątkowo śnieżny)

A jaka będzie tegoroczna zima? Przekonamy się wkrótce.

Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ

Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM

e-mail
hasło

Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

logo