Czas wyciągania konsekwencji powinien być jak najkrótszy. Konsekwencja powinna wystąpić bezpośrednio po złamaniu zasady. Podczas rozmowy o przewinieniu rozmawiamy o łamaniu zasad, nie o uczuciach. Czas trwania konsekwencji wcale nie musi być długi. Łatwiej nam dotrzymać danego słowa, jeśli powiemy dziecku: „Nie przyszedłeś, kiedy Cię wołałam. Jutro nie wyjdziesz sam na podwórko” niż „Nie wróciłeś, kiedy Cię wołałam. Już nigdy nie pójdziesz sam na dwór”. Skuteczniej jest wprowadzić konsekwencje krótkie, niż zbyt długie, trudne do dotrzymania.
Bardzo ważną cechą konsekwencji jest jej mierzalność. Musi mieć określoną wielkość, początek i koniec.
Bycie konsekwentnym rodzicem jest sztuką. Większość dzieci w różny sposób próbuje wpłynąć na dorosłego i odwołać konsekwencję. Jeśli pojawia się frustracja u dziecka, to znaczy że działanie rodzica jest skuteczne.
W literaturze wyróżnia się 6 podstawowych zachowań dziecka na konsekwencję rodzica:
- marudzenie
- wybuch złości
- groźby
- bycie męczennikiem
- podlizywanie się
- uderzanie i niszczenie przedmiotów
RODZAJE KONSEKWENCJI:
Ignorowanie – np. histeria w sklepie. Nie patrz na innych ludzi, jeśli raz czy dwa twój maluch poleży na podłodze i potupie nogami. Kiedy ty to zignorujesz, uzna za nieskuteczne i nie będzie powtarzał.
Time out, zasada przerwy w grze. Jeśli podczas zabawy z dziećmi twój maluch bije inne dzieci lub zabiera im zabawki powiedz, że jeśli się to powtórzy będzie musiał usiąść w miejscu wyciszenia. Jeśli się powtórzy, zabierz go i na tyle ile ma lat posadź z dala od miejsca zabawy.
Konsekwencje naturalne – działanie, które wydarza się w sposób naturalny. Rozlejesz mleko, musisz je wytrzeć. Nie zanosić brudnych ubrań do kosza na bieliznę, ja ich nie piorę – w konsekwencji nie masz w co się ubierać.
Konsekwencja nadrzędna – nie wymaga współpracy dziecka np.: zawieszenie kieszonkowego, odebranie telefonu, zabranie komputera.
Konsekwencja cykająca. Np. dziecko może oglądać bajki przez 60 minut dziennie. Jeśli wydłuży ten czas, to następnego dnia ogląda krócej o tyle, ile był przekroczony limit poprzedniego dnia.
Odebranie przywileju
Pamiętajcie, aby nie łączyć konsekwencji z samopoczuciem. Najczęściej rodzic rano trzyma się ustalonych zasad. Kiedy wraca z pracy i potrzebuje chwili dla siebie, zdarza mu się złamać zasadę i nie być konsekwentnym. Wieczorem nasza konsekwencja jest często zerowa i obiecujemy sobie, że „od jutra” będziemy trzymać się założonych ustaleń.
Joanna Burdzicka-Wołowik, Członek Stowarzyszenia Dbamy o Mamy, Psycholog, doula, mama i żona
