Opieka przedkoncepcyjna polega na uświadomieniu ogromnego znaczenia jakie ma utrzymanie optymalnych warunków zdrowia w okresie przed, w trakcie i bezpośrednio po zapłodnieniu na rozwój płodu, przebieg ciąży i porodu. Okres przygotowań do poczęcia to z biologicznego przynajmniej 3 miesiące przed poczęciem. Obecnie czas ten nazywa się "trymestrem zero", wskazując iż jest on integralną częścią okresu ciąży. Jeżeli ma być to kolejne dziecko dobrze byłoby, żeby przerwa między ciążami wynosiła przynajmniej dwa lata, aby organizm kobiety mógł się zregenerować. W przypadku stosowania antykoncepcji, starania o dziecko najlepiej rozpocząć po 3-4 cyklach od jej odstawieniu.
Partnerzy powinni przyjrzeć się własnemu stylowi życia oraz dążyć do wyeliminowania z niego czynników szkodliwych. Pierwszy krok to definitywne odrzucenie używek – papierosów, alkoholu, a także tzw. napojów energetycznych. Warto wziąć pod lupę swoją dietę, zadbać o to, aby była ona zróżnicowana i zbilansowana. Mikroelementy o udowodnionym korzystnym działaniu to np. witamina E, gdyż jest to tzw. witamina płodności oraz nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 i 6. Bezwzględnie należy unikać surowego mięsa, gdyż może ono być źródłem chorób pasożytniczych. Koniecznie trzeba zadbać o suplementacje kwasem foliowym 0,4 mg dziennie, najlepiej już na 4 miesiące przed poczęciem oraz kwasami DHA. Osoby, których waga mieści się granicach normy - tj. pomiędzy 20. a 24. BMI, mają największą szansę na zdrowe poczęcie dziecka, więc należy dążyć do takiej wagi. Nie do przecenia są korzyści płynące z aktywności fizycznej dla ogólnego stanu zdrowia, a również wspomaga ona poczęcie. W trakcie ćwiczeń wydzielają się tzw. hormony szczęścia, czyli endorfiny, które mają kojące działanie dla psychiki. Zachowanie równowagi psychicznej i dobrego samopoczucia jest kluczowe dla zdrowia przedkoncepcyjnego. Negatywny wpływ na płodność ma silny, długotrwały lub nagły stres, gdyż może prowadzić do zaburzeń owulacji i nieregularnych cykli. Ponadto przed ciążą należy udać się na wizytę do stomatologa i zadbać o stan zdrowia jamy ustnej. W przypadku występowania jakichkolwiek dolegliwości zdrowotnych warto wyjaśnić je w okresie przedoncepcyjnym u konkretnych specjalistów i stosować się do ich zaleceń.
Częścią przygotowań do ciąży powinna być wizyta przedkoncepcyjna, najlepiej obydwojga partnerów. Podczas wizyty poza wywiadem ginekologiczno-położniczym zebrany zostanie gruntowny wywiad dotyczący zdrowia przyszłych rodziców i ich rodzin, mający na celu określenie ryzyka ciążowego i zostaną zlecone niezbędne badania.
Położna Anna Struzińska
